Meme kanseri, klinik meme muayenesi, mamografi, ultrason ve biyopsi gibi yöntemlerin kombinasyonuyla genellikle teşhis edilir. Klinik meme muayenesinde, doktor meme dokusunu fiziksel olarak muayene ederek herhangi bir yumru veya anormallik kontrol eder. Mamografi, hissedilmeden önce bile anormallikleri tespit edebilen meme dokusunun bir X-ışını görüntüsüdür. Ultrason, bir yumrunun katı veya sıvı ile dolu olup olmadığını belirlemek için kullanılabilir. Son olarak, biyopsi kanserin varlığını belirlemek için dokudan bir örnek alınarak mikroskop altında incelenen bir işlemdir. Erken teşhis başarılı tedavinin anahtarıdır.
İçindekiler
Klinik Meme Muayenesi ve Mamografi
Klinik meme muayenesi ve mamografi, meme kanserinin tespitinde önemli araçlardır. Mamografi genellikle 40 yaşın üzerindeki kadınlar için veya meme kanseri geliştirme riski daha yüksek olanlar için önerilir. Mamografi sırasında, meme iki plaka arasında sıkıştırılır ve farklı açılardan X-ışını görüntüleri alınır. Mamografi, fiziksel muayene sırasında hissedilmeyen meme dokusundaki yumru veya kireçlenmeleri tespit edebilir, bu nedenle erken teşhisin önemli bir parçasıdır.
Klinik meme muayeneleri, meme dokusu ve çevresindeki alanları herhangi bir yumru veya anormallik için dikkatlice kontrol eden meme cerrahı tarafından gerçekleştirilir. Bu muayene genellikle 20-39 yaş arası kadınlar için her 1-3 yılda bir, 40 yaşın üzerindeki kadınlar için yıllık olarak önerilir. Kadınların düzenli olarak kendi kendine muayene yapmaları ve meme dokusunda herhangi bir değişiklik veya yumru tespit etmeleri durumunda derhal meme cerrahına bildirmeleri önemlidir.
Biyopsi ve Ultrason
Klinik meme muayenesi veya mamografide meme dokusunda bir yumru veya diğer anormallikler tespit edilirse, biyopsi veya ultrason gibi ileri tanı testleri önerilebilir. Biyopsi, şüpheli bölgeden doku örneği alınması ve kanser hücrelerinin varlığının mikroskop altında incelenmesi işlemini içerir. İğne biyopsisi, kalın iğne biyopsisi ve cerrahi biyopsi gibi birkaç türü vardır ve her birinin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Biyopsi, meme kanserinin kesin teşhisini koymak için tek yöntemdir ve sıklıkla lokal anestezi ile ayaktan yapılmaktadır.
Ultrason, meme dokusunu incelemek için kullanılan başka bir tanı aracıdır. X-ışınları kullanarak görüntü üreten mamografiden farklı olarak, ultrason yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanarak meme görüntülerinin oluşturulmasını sağlar. Bir yumrunun katı veya sıvı ile dolu olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir ve ayrıca bir biyopsi işleminin yönlendirilmesinde de kullanılabilir. Ultrason, hamile, emziren veya mamografi ile değerlendirmesi zor olan yoğun meme dokusu olan kadınların meme yumrularını değerlendirmede özellikle faydalıdır.
Genetik Testler
Bazı durumlarda, meme kanseri aile öyküsü veya diğer risk faktörleri olan kadınlar için genetik test önerilebilir. Genetik test, meme kanseri riskini artıran BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonları belirleyebilir. Bu mutasyonları taşıyan kadınlar, meme kanseri geliştirme riskini azaltmak için yakın takip veya profilaktik cerrahi gibi önleyici tedbirler almayı seçebilirler. Ancak, tüm meme kanseri vakalarının genetik mutasyonlar tarafından oluşturulmadığını ve mutasyon taşıyan tüm kadınların meme kanseri geliştirmeyeceğini unutmamak önemlidir.
Genetik test genellikle bir kan örneğiyle yapılır ve sonuçlar geri gelmek için birkaç hafta sürebilir. Bir genetik danışman, kadınların testin risklerini ve faydalarını anlamalarına, sonuçları yorumlamalarına ve sağlık hizmetleriyle ilgili bilinçli kararlar almalarına yardımcı olabilir.
Görüntüleme Testleri
MRI ve PET taramaları gibi görüntüleme testleri, meme kanserinin teşhisinde ve evrelendirmesinde de kullanılabilir. MRI, meme dokusunun ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için güçlü mıknatıslar ve radyo dalgalarını kullanırken, PET taramaları kanser hücrelerini tespit etmek için az miktarda radyoaktif madde kullanır. Bu testler, meme dokusunun daha kapsamlı bir resmini sağlamak için genellikle mamografi ve ultrason ile birlikte kullanılır. Görüntüleme testleri, tümörün boyutunu ve yerini, vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını ve en uygun tedavi yöntemini belirlemeye yardımcı olabilir.
Kadınların, bireysel risk faktörlerine ve semptomlarına dayanarak en uygun tanı testlerini belirlemek için doktorlarıyla yakın işbirliği yapmaları önemlidir. Meme kanserinin erken teşhisi ve tedavisi, sonuçları ve yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.
Referanslar:
https://www.cdc.gov/cancer/breast/basic_info/diagnosis.htm
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/breast-cancer/diagnosis-treatment/drc-20352475
